Dit is de eerste blog in een serie over digitale democratie in het kader van het project Proeftuin Digitale Democratie in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Netwerk Democratie. Deze behandelt ook zaken rondom de digitale identiteit.
Budget Participatif
Parijs heeft een digitaal participatieplatform genaamd Budget Participatif. Bewoners kunnen plannen maken en geld verdelen volgens het burger-budgetsysteem, oftewel participatory budgeting. Sinds 2014 is al 500 miljoen euro uitgegeven door bewoners voor projecten in de stad.
De Parijse burgemeester Anne Hidalgo heeft ervoor gezorgd dat een steeds groter deel van de begroting van de stad wordt uitgegeven door de bewoners en aan de plannen die zij voor de stad hebben ontwikkeld. Duizenden plannen zijn al ingediend en honderden uitgevoerd. Ook wordt er op plannen tienduizenden keren gestemd en kunnen er voor zowel stadsbrede plannen, als voor kleinschaligere initiatieven op buurtniveau plannen ingediend en gestemd worden. Kortom, een groot participatiesucces.
Gebruiksvriendelijk inloggen via e-mail
Toegang tot het platform is simpel. Je maakt via je e-mail een gebruikersnaam aan en je kan meedoen. Het enige wat je hoeft te doen is een adres opgeven in Parijs en beloven, via een vinkje, dat je daar ook echt woont. Dus ik heb dat gedaan, terwijl ik in Amsterdam woon. Online heb ik een adres opgezocht en boem, ik mag meebepalen wat er in Parijs gebeurt. En hoewel Amsterdam natuurlijk mooier dan Parijs is, geeft mij dat nog geen recht om mee te bepalen wat ze daar gaan bouwen en ontwikkelen.
Nu ben ik zo aardig geweest om mij nergens mee te bemoeien, maar het gemak waarmee ik op dit digitale platform mij kan uitgeven voor een Parijzenaar geeft wel een indicatie hoe eventueel deze processen kunnen worden beïnvloed door (kwaadwillende) partijen van buitenaf.
Authenticatie-alternatieven
Het debat tussen gebruikersgemak vs. privacy en veiligheid komen we vaak tegen in de opkomst van de digitale participatieplatformen. “Waarom kunnen we niet inloggen via facebook/gmail/etc..?” is een vraag die vaak terug komt in de gesprekken. En op zichzelf niet onterecht. Er wordt veel geld uitgegeven aan nieuwe systemen, waarbij het vaak erg moeilijk is om gebruikers te engageren. Waarom zou je niet gebruik kunnen maken van bestaande populaire platforms die al het bereik voor je hebben geregeld?
Gelukkig wordt er hard gewerkt aan alternatieve en vernieuwende methodes om je identiteit te managen en waarmee je bijvoorbeeld ook anoniem, op online platforms, kan stemmen in een bepaalde poll of in een participatievraagstuk. Nieuwe technologieën, zoals attribute-based credential oplossingen, stellen ontwikkelaars in staat om te zoeken naar nieuwe manieren om veilig deel te nemen. In Nederland heb je bijvoorbeeld IRMA, Schluss en DECODE die hiervoor toepassingen ontwikkelen.
Het gevaar van het gebruikersgemak bij ‘simpele’ authenticatiemethodes ligt in de gevoeligheid voor misbruik en manipulatie. Wanneer er beslissingen worden genomen die verstrekkende gevolgen hebben voor een stad of voor een land of als er veel geld wordt verdeeld, zoals in Parijs, wil je wel weten of dat gedaan wordt door de mensen die daar daadwerkelijk over mogen meepraten en beslissen.